Αρκεί μια ματιά στο προαύλιο ενός σχολείου για να διακρίνει κανείς τη διαφορετικότητα των μικρών "εν εξέλιξη" προσωπικοτήτων που συνυπάρχουν στο ίδιο κοινωνικό πλαίσιο και μοιράζονται την καθημερινότητά τους. Πόσο εύκολο είναι όμως για τους μαθητές να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους σεβόμενοι τη διαφορετικότητα ο ένας του άλλου;
Την απάντηση δυστυχώς έρχεται να δώσει το ποσοστό του 30% των μαθητών που ενδέχεται να έχει υποστεί βία και εκφοβισμό (bullying) στα ελληνικά σχολεία και η αυξητική τάση των κρουσμάτων που παρατηρείται σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας μας τα τελευταία 5 χρόνια.
Όταν ακούμε τον όρο ενδοσχολική βία το μυαλό μας πηγαίνει σε ακραίες συμπεριφορές βίας και σε ξυλοδαρμό. Εκφοβισμό όμως στο σχολικό πλαίσιο αποτελούν και άλλου είδους συμπεριφορές, πιο "αθώες", στις οποίες πρέπει να δίνουμε την πρέπουσα σημασία και μπορούν να εκδηλωθούν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες (δημοτικό-γυμνάσιο-λύκειο).
Η πιο διαδεδομένη μορφή "bullying" είναι η λεκτική δηλαδή πειράγματα, απειλές και προσβολές και έπειτα η σωματική με χτυπήματα, σπρωξίματα και κλοτσιές. Όπως είναι εύλογο όλα τα παραπάνω συνοδεύει η ψυχολογική διάσταση του φαινομένου, με την έννοια του κοινωνικού αποκλεισμού, του εκφοβισμού, της διάδοσης ψευδών φημών για το θύμα (κάτι που είναι πιο διαδεδομένο στα κορίτσια) και την καταστροφή των προσωπικών του αντικειμένων.
Στο άχαρο λοιπόν παιχνίδι της εξουσίας και του ελέγχου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος διανέμονται άνισα στη σχολική καθημερινότητα με τους "νταήδες" και τους μαθητές που υπερτερούν σωματικά (και ίσως έχουν υποστεί και οι ίδιοι στο παρελθόν "bullying") να αναλαμβάνουν το ρόλο του θύτη. Αντιθέτως, παιδιά με εξωτερική και νοητική απόκλιση, σωματικά αδύναμα, αγχώδη, ανασφαλή, παθητικά, ήσυχα, συνήθως απομονωμένα και όχι δημοφιλή παίρνουν τον άδικο ρόλο του θύματος, χωρίς να προκαλούν καθόλου με τη συμπεριφορά τους.
Τα θύματα της ενδοσχολικής βίας πολύ σπάνια εκμυστηρεύονται στους γονείς ή στους δασκάλους τους τι συμβαίνει γιατί νιώθουν ότι με κάποιο τρόπο προκαλούν τον εκφοβισμό και ίσως να τον αξίζουν...Πώς μπορούν λοιπόν οι γονείς να αντιληφθούν ή να υποψιαστούν ότι το παιδί τους μπορεί να είναι θύμα "bullying";
Υπάρχουν απλά πράγματα της σχολικής πραγματικότητας που μπορεί να αποτελούν ενδείξεις για κάτι τέτοιο και καλό θα είναι οι γονείς να τους δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Ενθαρρύνετε καθημερινά το παιδί σας να σας μιλήσει για τη μέρα του στο σχολείο δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε ερωτήσεις που αφορούν και τα διαλείμματα. Αν το παιδί σας αρνείται να σας μιλήσει για το πως πέρασε στο σχολείο ή είναι πολύ φειδωλό και λακωνικό στις περιγραφές του ή περιγράφει απλώς γεγονότα χωρίς ίχνος συναισθηματικής έκφρασης (είτε ευχάριστων είτε δυσάρεστων συναισθημάτων) καλό θα ήταν να μπείτε σε μια διαδικασία πιο ουσιαστικής επικοινωνίας με το παιδί σας ώστε να νιώσει ασφάλεια και να σας εμπιστευτεί. Θα βοηθούσε ιδιαιτέρως να παρατηρείτε επί καθημερινής βάσης τη σχολική τσάντα του παιδιού σας . Αν διαπιστώσετε ότι λείπουν πολύ συχνά βιβλία, τετράδια ή ακόμα και μολύβια, σβήστρες από την κασετίνα του ή ότι τα βιβλία του ή τα τετράδιά του είναι σχισμένα ή μουτζουρωμένα μη διστάσετε να το ρωτήσετε τι έχει συμβεί με ύφος συνεναιτικό και όχι αυστηρό ή τιμωρητικό. Είναι πολύ πιθανό, αν το παιδί είναι θύμα "bullying", να αρνηθεί να σας απαντήσει.
Σ' όλες τις παραπάνω περιπτώσεις συνιστάται να επισκεφθείτε το σχολείο, να συζητήσετε με το δάσκαλο/δασκάλα τις υποψίες σας και να του/της ζητήσετε να παρατηρεί προσεχτικά το παιδί στα διαλείμματα. Εάν το παιδί σας εκδηλώσει έντονα στοιχεία απόσυρσης, άρνησης και φοβίας προς το σχολικό πλαίσιο καλό θα ήταν να επισκεφθείτε έναν ειδικό.
ΣΩΣΤΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ...
ΑπάντησηΔιαγραφή