Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2013

“Η πραγματική τέχνη της μνήμης είναι η τέχνη της προσοχής.” Samuel Johnson

   Τα τελευταία χρόνια, λόγω του αυξανόμενου αριθμού των πασχόντων από άνοια και Αλτζχάιμερ, οι αναφορές στο γνωστικό κομμάτι της μνήμης είναι αρκετά συχνές. Δυστυχώς όμως οι αναφορές αυτές αφορούν μόνο τη λειτουργία της μνήμης στην ενήλικη ζωή, στην ανάκληση των πληροφοριών και στο πόσο σημαντική είναι η έκπτωση της λειτουργία της από μια ηλικία και έπειτα.
   Η μνήμη όμως είναι ένα από τα πιο βασικά και πολύπλοκα γνωστικά εκτελεστικά όργανα του ανθρώπου και η σημαντική της λειτουργία ξεκινά από την προσχολική ακόμα ηλικία.
   Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να γνωρίζουν τις δυνατότητες της μνήμης σε κάθε ηλικιακή ομάδα της προσχολικής ηλικίας. Με τον τρόπο αυτό οι προσδοκίες τους θα είναι ρεαλιστικές και ανάλογες με το επίπεδό τους καθώς επίσης θα είναι σε θέση γονείς και εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν τυχόν ελλείψεις και δυσκολίες των παιδιών στη μνήμη. Επιπλέον θα είναι αρκετά βοηθητικό και εκπαιδευτικά αποτελεσματικό να χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα οπτικά και ακουστικά μέσα ώστε να ενισχυθεί η μνήμη και η διαδικασία της μάθησης σύμφωνα με τις ανάγκες της κάθε ηλικίας

Ας δούμε επιγραμματικά λοιπόν πως διαμορφώνεται η μνήμη στη προσχολική ηλικία:
  • 0-2 ετών
  1. Το παιδί θυμάται το πρόσωπο της μητέρας και των ανθρώπων που βλέπει καθημερινά. 
  2.  Ένα παιδί 3 μηνών μπορεί να θυμάται συγκεκριμένα αντικείμενα και τις ιδιότητες τους για περίπου 1 εβδομάδα μετά.
  3. Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών το παιδί μπορεί να εκτελεί μια απλή δραστηριότητα εάν την θυμίζετε συχνά.
  4. Το δεύτερο εξάμηνο της ζωής του το παιδί μπορεί να θυμάται συγκεκριμένες καθημερινές ρουτίνες όπως αυτή του ύπνου, των γευμάτων και του μπάνιου. Επίσης είναι ικανό να θυμάται πρόσωπα και συγκεκριμένες λέξεις. 
  • 2-5 ετών 
  1. Το παιδί μπορεί να θυμηθεί κάτι που έκανε και να το διηγηθεί με απλά λόγια.
  2. Θυμάται συγγενείς και φίλους που δε βλέπει καθημερινά.
  3. Ένα παιδί 3 χρονών μπορεί να θυμάται γεγονότα που έγιναν μέχρι και 18 μήνες πριν.
  • 5- 8 ετών 
  1. Το παιδί είναι σε θέση πλέον να θυμάται τους βασικούς κανόνες ασφαλείας που του βάζει κάποιος ενήλικος.
  2. Μπορεί να θυμάται τη διεύθυνση του και τον αριθμό του τηλεφώνου του.
  3. Μπορεί να θυμηθεί απλούς κανόνες που βάζετε στο σπίτι ή στο διάβασμά του.
  4. Θυμάται μια λίστα από 4-5 δουλειές και πώς να τις κάνει χωρίς τη βοήθεια κάποιου ενήλικου.
   Η μνήμη λοιπόν από την προσχολική ακόμα ηλικία είναι ένα γνωστικό κομμάτι που χρειάζεται εξάσκηση μέσω παιχνιδιών μνήμης, σταυρόλεξων και σπαζοκεφαλιών.
Άλλωστε ας μη ξεχνάμε ότι χωρίς τη μνήμη, η μάθηση, η γνώση και η επικοινωνία θα ήταν αδύνατη.
Καλή εξάσκηση!