Τα παιδιά που βιώνουν την ασθένεια ή την απώλεια ενός γονέα, συχνά παρουσιάζουν ένα εύρος συμπτωμάτων, που μπορεί να χαρακτηρίζονται από θλίψη, άγχος, σωματικές ενοχλήσεις ή προβλήματα συμπεριφοράς. Αποτελούν ένα ιδιαίτερο ηλικιακό φάσμα πληθυσμού, το οποίο διατρέχει κινδύνους κοινωνικής ένταξης, αλλά και ανάπτυξης διαφόρων ψυχοπαθολογικών φαινομένων, που μπορεί να εκδηλωθούν όχι μόνο κατά τη φάση του θανάτου του γονέα, αλλά και καθ’ όλη την υπόλοιπη ζωή τους μέχρι την ενηλικίωση. Οι αντιδράσεις τους απέναντι στο στρεσσογόνο γεγονός μπορεί να είναι οξείες, δεν παύει όμως, και η περίοδος της χρόνιας ασθένειας να διέπεται από σοβαρά συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα. Αντιλαμβάνονται τη θλίψη και το θρήνο του επιζόντα γονέα, καταλαβαίνουν πως η σχέση τους δε διέπεται πια από χαρά και τρυφερότητα και νιώθουν ελλιπή την επικοινωνία μαζί του.
Κατ’ αρχήν, σε περίπτωση που ο γονέας πάσχει από μία χρόνια ασθένεια, πρέπει να δίνονται λεπτομερείς πληροφορίες για την πορεία της ασθένειας του και να υπάρχει ένα υποστηρικτικό δίκτυο το οποίο κατανοεί την ανάγκη του παιδιού να θρηνήσει και του αφήνει το χώρο να το κάνει. Επιπλέον, θα πρέπει να πληροφορηθούν οι «σημαντικοί άλλοι» ενήλικες του περιβάλλοντος του παιδιού για την κατάσταση έτσι ώστε σε περίπτωση που το παιδί θελήσει να συζητήσει το θέμα αυτό μαζί τους και όχι με τους γονείς, να είναι έτοιμοι να το ακούσουν και να απαντήσουν στα ερωτήματά του. Ακόμη, θα πρέπει να ενισχυθεί το παιδί να συνεχίσει τις εξωσχολικές δραστηριότητες του για να υπάρχει μία σταθερότητα μέσα στις αλλαγές που αντιμετωπίζει και να συνεχιστεί η ομαλή κοινωνικοποίησή του. Να υποστηριχθεί και να βοηθηθεί στο να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα.
Κατά την περίοδο του θρήνου, την ομαλή προσαρμογή του παιδιού διευκολύνουν η αναγνώριση και αποδοχή του θρήνου του ο οποίος μπορεί να έχει και τη μορφή του «μουδιάσματος» - χωρίς αυτό να σημαίνει απουσία θρήνου - η καθοδήγησή του στον τρόπο ομαλού θρήνου, η συμμετοχή του σε θρησκευτικές ή οικογενειακές τελετουργίες. Επιπρόσθετα, σημαντική θεωρείται η συζήτηση με τα μέλη της υπόλοιπης οικογένειας για το πώς νιώθει ο καθένας και η έκφραση εμπειριών και συναισθημάτων που συνδέονται με τον θανόντα. Τα παιδιά που βιώνουν απώλειες βρίσκονται σε μία κατάσταση διαρκούς αλλαγής. Ανάλογα με την περίπτωση, ο θάνατος του ενός γονέα μπορεί να σημαίνει γι’ αυτά και αλλαγή πόλης διαβίωσης, σχολείου ή και οικονομικής κατάστασης του σπιτιού. Για το λόγο αυτό, χρειάζεται να υπάρχει μία σταθερότητα στους κανόνες και τα όρια μέσα στην οικογένεια ακόμη κι αν χρειασθεί να αναπροσαρμοστούν στις νέες ανάγκες του συστήματος και φυσικά να συζητιούνται οι λόγοι των όποιων αλλαγών. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα παιδιά προεφηβικής ηλικίας (κυρίως τα αγόρια) παρουσιάζουν μία επιθετικότητα και επαναστατικότητα συνδεόμενη με την απώλεια και το ότι δεν γνωρίζουν με ποιο τρόπο να πενθήσουν. Κρίνεται λοιπόν απαραίτητο να ενημερωθεί ο γονέας από το δάσκαλο για πιθανές μαθησιακές δυσκολίες που παρατηρεί στο παιδί και από τον προπονητή ή ακόμη και τους φίλους του παιδιού για την συμπεριφορά του εκτός σπιτιού για να έχει μία πλήρη εικόνα και να το καθοδηγήσει σε έναν λογικό τρόπο πένθους που του ταιριάζει περισσότερο. Ο περίγυρος της οικογένειας μπορεί επίσης να βοηθήσει το παιδί και να το υποστηρίξει κοινωνικά. Επιπρόσθετα, όταν ο επιζών γονέας τύχει να δημιουργήσει μια νέα συναισθηματική σχέση, καλό θα ήταν να μην ενημερώσει το παιδί για αυτή, μέχρις ότου βεβαιωθεί πως η σχέση θα είναι μακροχρόνια, διότι το παιδί μπορεί να κάνει διάφορες σκέψεις σχετικά με το νέο δεδομένο και να έρθει σε σύγχυση.
Τέλος, προτείνεται η συμβουλευτική, οικογενειακή ή ατομική (γονέα ή παιδιού) ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε οικογένειας. Στόχος της θα είναι να υποστηρίξει και να ενθαρρύνει το παιδί με διάφορες μεθόδους, ανάλογα με την ηλικία του, να προσαρμόσει την οδυνηρή εμπειρία του σ’ ένα καινούριο πλαίσιο ζωής και λειτουργίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου