Η 12η Ιουνίου έχει οριστεί από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας
ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας. Ο όρος παιδική εργασία δεν περιλαμβάνει όλες τις μορφές απασχόλησης
παιδιών κάτω των 18 ετών. Δεν περιλαμβάνει εργασίες που συμβαδίζουν με το επίπεδο
ωριμότητας και είναι συμβατές με την ηλικία του παιδιού καθώς επίσης και
ελαφριές δουλειές στο σπίτι μετά το σχολείο ή το να προσέχει κάποιος το μικρό
του αδερφάκι. Τα νούμερα είναι ανησυχητικά και
παρόλο που το 1999 οι περισσότερες χώρες υπέγραψαν μια συμφωνία που τις υποχρεώνει
να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα, η κατάσταση φαίνεται πως ακόμη είναι εκτός
ελέγχου.
Ας μιλήσουν όμως οι
αριθμοί: ένα στα έξι παιδιά παγκοσμίως εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την σωματική και την
ψυχική του υγεία. 246 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 18 ετών αντί να μορφώνονται,
δουλεύουν ενώ τα 73 εκατομμύρια από αυτά είναι ακόμη μικρότερα των 10 ετών. Υπολογίζεται
ότι περίπου 22 χιλιάδες παιδιά χάνουν τις ζωές τους σε εργατικά ατυχήματα και
171 εκατομμύρια εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και σε άλλους επικίνδυνους
χώρους με χημικά ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό. Μπορεί να μας φαίνονται μακρινά όλα
αυτά και να καλλιεργείται η εντύπωση πως συμβαίνουν μονάχα στην Αφρική, στην
Ασία και στην Ν. Αμερική, ωστόσο στοιχεία δείχνουν πως και στην Ελλάδα περίπου
50000 ανήλικα απασχολούνται σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια καθώς και σε
αγροτικές εργασίες. Την ίδια στιγμή υπολογίζεται ότι 10000 παιδιά εγκαταλείπουν
την υποχρεωτική εκπαίδευση.
Στο άκουσμα αυτών των δεδομένων, μου έρχεται έντονα στο νου
μια σκηνή από την ταινία slumdog millionaire,
όπου μια ομάδα ενηλίκων εκμεταλλεύεται ανήλικα παιδιά, εξωθώντας τα σε επαιτεία
για να καρπώνεται τα κέρδη. Φτάνει μάλιστα στη φοβερή και αποτρόπαια πράξη να
αφαιρέσει με τραγικό τρόπο τα μάτια κάποιων παιδιών, ώστε να προκαλούν
περισσότερο οίκτο στους περαστικούς και το κέρδος να είναι μεγαλύτερο. Σκηνές
σαν και αυτή δημιουργούν συναισθήματα θυμού και οργής…
Η πραγματική ζωή δεν απέχει και πολύ από την κινηματογραφική
αυτή σκηνή. Η επαιτεία είναι σίγουρα μια μορφή παιδικής εργασίας και
εκμετάλλευσης. Σκεφτείτε πόσα παιδιά είναι καθημερινά στον δρόμο, ζητώντας
χρήματα, γυρνώντας από τραπέζι σε τραπέζι με τεντωμένο χέρι, παρακαλώντας από φανάρι
σε φανάρι και άλλοτε πουλώντας οτιδήποτε μπορούν ή οτιδήποτε τους δίνουν. Και είναι
αλήθεια σοκαριστικό το γεγονός ότι στα μάτια αυτών των παιδιών αντικρίζεις το βλέμμα
ενηλίκου… βλέμμα που απέχει από την αθωότητα και την αγνότητα της παιδικής
ηλικίας. Η παιδική εκμετάλλευση δεν σταματά ωστόσο στην ζητιανιά… προχωράει
στην διακίνηση ναρκωτικών και στην πορνεία. Ως πότε θα ανεχόμαστε αυτή την
ανελέητη πραγματικότητα;
Παράγοντες κινδύνου.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Unicef στην
Ελλάδα έδειξε ότι πιο ευάλωτα στην παιδική εκμετάλλευση θεωρούνται τα παιδιά
των μεταναστών/προσφύγων (45,4%), ακολουθούν τα παιδιά διαλυμένων οικογενειών
(31,1%) και τέλος αναφέρονται τα παιδιά των τσιγγάνων (14,8%). Φαίνεται πως
πρώτη αιτία για την παιδική εργασία είναι ο εξαναγκασμός από τους γονείς για
οικονομικό όφελος ενώ ακολουθεί η ύπαρξη οργανωμένων παράνομων κυκλωμάτων.
Παιδική ψυχή. Πώς
βλέπει ένα παιδί όλο αυτό που του συμβαίνει άραγε; Μη μπορώντας να αντισταθεί στις
περισσότερες περιπτώσεις το φυσιολογικοποιεί. Είναι η πραγματικότητα που του έχουν
υποδείξει για ζωή άρα είναι η υποχρέωση του, δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Θεωρεί
ότι οφείλει να φέρει χρήματα στην οικογένεια του και δεν συνειδητοποιεί ότι γίνεται
θύμα εκμετάλλευσης. Βέβαια μπορούμε να φανταστούμε τις καταστροφικές συνέπειες
που ακολουθούν όταν ένα παιδί χάνει την παιδική του ηλικία, όταν μαθαίνει να
ζει μέσα στην παραβατικότητα, όταν δεν αισθάνεται την ασφάλεια της οικογένειας
του. Είναι εύλογο ένα τέτοιο παιδί, που έχει καταπονηθεί, να γεμίσει με
ασυνείδητο θυμό και οργή, να μάθει και αυτό αργότερα να εκμεταλλεύεται τους άλλους
και ίσως ως ενήλικας να αναπτύξει παραβατική συμπεριφορά. Είναι τρομερό να
στερείς από τα παιδιά την παιδεία, την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους, την
ανεμελιά, το γέλιο, το παιχνίδι. Είναι λυπηρό να υπάρχουν οικογένειες που ωθούν
τα παιδιά τους στην ¨πρόωρη ενηλικίωση¨ και παραβλέπουν την σημαντικότητα της παιδικής ηλικίας.
Χρειάζεται αφύπνιση. Είναι απαραίτητο να προστατέψουμε τις αθώες
παιδικές ψυχές, να θωρακίσουμε την αγνότητα τους, να ενισχύσουμε την μόρφωση
και την εξέλιξη τους και να σταματήσουμε να είμαστε αδιάφοροι σε τέτοια θέματα
σπουδαίας σημασίας. Χρειάζεται μια δωρεάν και υψηλής ποιότητας παιδεία, που να
εφοδιάζει και να δίνει ευκαιρίες στα παιδιά και αναμφίβολα χρειάζονται
κοινωνικά προγράμματα που να ενισχύουν οικονομικά τις οικογένειες που έχουν
ανάγκη ώστε να αποτρέπεται η λύση του εξαναγκασμού των παιδιών για εργασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου