Δεν υπάρχει χειρότερη μοναξιά από την έλλειψη εμπιστοσύνης....(George Eliot)
Για κάποιους ανθρώπους φαντάζει εξωπραγματικό να αφεθούν σε μια σχέση και να εμπιστευτούν τον/την σύντροφό τους χωρίς δεύτερη σκέψη, ακόμα και όταν αυτός-ή δεν δίνει καμιά αφορμή για κάτι τέτοιο. Αν ζητήσουμε από τους ανθρώπους αυτούς να κάνουν μια λίστα με τα γεγονότα και όχι με τις υποκειμενικές πεποιθήσεις τους, με τις αποδείξεις ή έστω με τις ενδείξεις που μπορεί να δικαιολογούν την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον/την σύντροφο τους, το πιθανότερο είναι η λίστα αυτή να μείνει κενή...
Αν λοιπόν η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι ένα παγιωμένο πρότυπο συμπεριφοράς που υιοθετείτε με συνέπεια και σταθερότητα στις σχέσεις σας, τόσο με τους συντρόφους σας όσο και με τα κοντινά σας πρόσωπα, τότε μάλλον έχετε πέσει στην παγίδα της δυσπιστίας και της κακοποίησης.
Αν νιώθετε ότι οι σχέσεις σας δε σας προσφέρουν τη δυνατότητα να χαλαρώσετε και τις βιώνετε σαν επικίνδυνες και απρόβλπετες, αν νιώθετε ότι οι άνθρωποι σας προδίδουν, σας εκμεταλλεύονται και σας χρησιμοποιούν και ότι πρέπει να βρίσκεστε διαρκώς σε επιφυλακή μαζί τους, τότε υπάρχει ριζωμένη μέσα σας, από την παιδική ακόμα ηλικία, η παγίδα της δυσπιστίας που σας εμποδίζει να χτίσετε σχέσεις εμπιστοσύνης.
Τα παιδιά που στην παιδική τους ηλικία έχουν υποστεί σεξουαλική, σωματική ή λεκτική κακοποίηση από κάποιο κοντινό τους άτομο, το πιθανότερο είναι σαν ενήλικες να εκδηλώνουν δυσλειτουργικές συμπεριφορές που πηγάζουν από την παγίδα της δυσπιστίας. Όμως, σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι να αναφερθεί σε τόσο ακραίες ψυχολογικά καταστάσεις, αλλά σε ανθρώπους που έχουν πέσει στη παγίδα της δυσπιστίας χωρίς να έχουν βιώσει απαραίτητα κάποιας μορφής κακοποίησης στο παρελθόν και εκδηλώνουν δύσπιστες συμπεριφορές προς τον/την σύντροφό τους παραμένοντας όμως αρκετά λειτουργικοί στη καθημερινότητα τους.
Η ενήλικη ζωή του καθενός μας κατά ένα μεγάλο ποσοστό επηρεάζεται αρκετά από τα βιώματά μας από το οικογενειακό περιβάλλον. Έτσι λοιπόν εάν κάποιος στην οικογένεια σας πείραζε διαρκώς ή σας υποβίβαζε, εάν σας έλεγε μονίμως ψέμματα, πρόδιδε την εμπιστοσύνη σας, εκμεταλλεύοταν τις αδυναμίες σας, σας χειριζόνταν κακοπροαίρετα και σας έδινε υποσχέσεις που δεν είχε σκοπό να κρατήσει, εάν σας εξανάγκαζαν επί μονίμου βάσεως να κάνετε κάποια πράγματα υπό την απειλή της αυστηρής τιμωρίας καθώς επίσης και εάν σας προειδοποιούσαν διαρκώς να μην εμπιστεύεστε τους ανθρώπους που είναι γύρω σας, τότε είναι πολύ πιθανό σαν ενήλικες να έχετε πέσει στην παγίδα της δυσπιστίας και να λειτουργείτε με παρόμοιο τρόπο στις σχέσεις σας με εκείνο που υιοθετούν τα παιδιά που έχουν υποστεί κάποια μορφή κακοποίησης.
Στις σχέσεις σας λοιπόν με τον/την συντροφό σας, ακόμα και όταν έχετε μια "καλή" σχέση, μπορεί να κάνετε πράγματα που θα τη μετατρέψουν σε σχέση "κακοποίησης". Γίνεστε λοιπόν το άτομο αυτό που προξενεί κακό τόσο στη σχέση όσο και στον ίδιο του τον εαυτό. Άλλωστε ένα από τα παράδοξα της ζωής είναι ότι επαναλαμβάνουμε διαρκώς τα ίδια αυτοκαταστροφικά σενάρια, μια τάση που ο Freud έχει ονομάσει καταναγκασμό της επανάληψης.
Έτσι λοιπόν, στην ερωτική σας σχέση, προκειμένου να ανακυκλώσετε γνωστά σ' εσάς μοτίβα όπου οι άνθρωποι σας πληγώνουν και σας εκμεταλλέυονται, μπορεί να κατηγορείτε τον/την σύντροφό σας ότι προσπαθεί να σας πληγώσει ενώ δεν έχει δείξει καμιά τέτοια πρόθεση, ίσως να υπερτονίζεται τα αρνητικά στοιχεία του/της περιφρονώντας τις εκδηλώσεις της αγάπης του/της προς εσάς, να διεστραβλώνετε τα λόγια του κάνοντας τα να φαίνονται σαν παρατηρήσεις και μομφές καθώς επίσης να επινοείτε αυτοσχέδια "τεστ", προκειμένου να ελέγξετε εάν σας είναι πιστός/πιστή, έχοντας όμως εξαρχής την προκατάληψη και την πεποίθηση ότι δε πρόκειται να περάσει το τέστ και έτσι να επιβεβαιώσει τις υποψίες σας.(αυτοεκπληρούμενη προφητεία).
Αυτό λοιπόν που μπορεί να σας χαρακτηρίζει είναι να νιώθετε την ανάγκη να χτίσετε τη σχέση σας με τέτοιο τρόπο ώστε να επιβεβαίωσετε τη παγίδα της δυσπιστίας που έχετε από παιδί ενθαρρύνοντας τον/την συντροφό σας, που κάτω υπό άλλες συνθήκες θα ήταν πολύ καλό/ή μαζί σας, να σας φερθεί άσχημα... Αυτό μπορεί να το κατορθώνετε με το να μειώνετε την αξία σας στη σχέση, να υποχωρείτε στις απαιτήσεις του/της συντρόφου υποβιβάζοντας τον εαυτό σας και εκπέμποντας "μηνύματα" ότι σας αξίζει να σας εκμεταλλευτεί και σας αξίζει να ζείτε με καχυποψία και δυσπιστία απέναντι του/της. Φυσικά όλα αυτά κρύβουν και μια μεγάλη δόση ανασφάλειας και προβολής των συναισθηματικών κενών σας στον/στην σύντροφό σας.
Η παγίδα της δυσπιστίας και της κακοποίησης είναι ένα γνωστικό σχήμα που είναι σχετικά δύσκολο να αλλάξει αλλά σαφέστατα όχι ακατόρθωτο.... Επιπλέον δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορεί να αλλάξει το σχήμα αυτό εξαρτάται και από τον βαθμό που έχει πέσει στη συγκεκριμένη παγίδα ο καθένας από εμάς. Υπάρχουν απλές τεχνικές που μπορούν να εφαρμοστούν ατομικά από τον καθένα που παρουσιάζει λιγότερο δυσλειτουργικές συμπεριφορές σε σχέση με την έλλειψη εμπιστοσύνης, όπως η καταγραφή λίστας γεγονότων, σκέψεων και συναισθημάτων, ενώ για πιο δυσλειτουργικές συμπεριφορές συνιστάται η επίσκεψη σ' ένα ειδικό ψυχικής υγείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου